انواع دکمه لباس | پرکاربردترین دکمه‌ ها کدام است؟

دکمه فقط وسیله بستن لباس نیست؛ جزئی از هویت لباس است. از ترکیب مواد اولیه‌‌ای مثل پلاستیک، فلز، چوب و صدف تا ترکیباتی پیشرفته‌ تر مانند رزین، شاخ طبیعی یا سرامیک، هر جنس پاسخ متفاوتی به نیاز طراح و کاربر می‌دهد.

درک تفاوت میان این جنس‌ها یعنی شناخت مرز میان کارکرد صنعتی و زیبایی‌شناسی خیاطی. جنس‌ های پایه، ستون تولید انبوه پوشاک را می‌سازند؛ اما گونه‌ های نیمه‌ خاص و تخصصی، ابزار طراح برای خلق تمایز و کیفیت‌ اند. در ادامه، تمام گروه‌ های اصلی دکمه از پرکاربردترین تا جزئی‌ترین نمونه‌ های حرفه‌ ای به‌صورت تحلیلی معرفی شده‌اند تا دیدی علمی نسبت به انتخاب جنس مناسب هر لباس شکل بگیرد.

جنس دکمه های پرکاربرد پوشاک

این جنس دکمه ها ستون های اصلی بازار لباس هستند و رایج‌ ترین و پایه‌ ای‌ ترین جنس‌ های دکمه در صنعت پوشاک را شامل می‌شود؛ موادی مانند پلاستیک، فلز، صدف، چوب و پارچه که بیشترین سهم تولید انبوه و مصرف روزمره را دارند. ساختار آن‌ ها میان دوام مکانیکی و جلوه‌ ی ظاهری تعادل برقرار می‌کند و به همین دلیل در مانتو، کت، پیراهن و لباس‌ های رسمی بیشترین حضور را دارند.

بیشتر بخوانید: آموزش خیاطی از مبتدی تا حرفه ای (جلسه اول = مقدمات خیاطی)

دکمه پلاستیکی 

رایج‌ ترین نوع دکمه در پوشاک روزمره است. سبک، ارزان و قابلیت تولید در رنگ‌ های مختلف دارد. دکمه پلاستیکی برای پیراهن، مانتو و لباس‌ های تابستانی گزینه خوبی است چون وزن کمی دارد و در شست‌ وشوی زیاد تغییر شکل نمی‌ دهد. تنها نکته منفی آن، ظاهر نسبتاً ساده و غیررسمی است.

دکمه پلاستیکی 4 سوراخ

دکمه فلزی

دکمه فلزی نشانه استحکام و وزن است. ظاهر براق و سنگینش باعث می‌شود در کت، پالتو و لباس‌ های رسمی مانند کت شلوار زنانه بسیار محبوب باشد. دوام بالایی دارد اما اگر روکش فلز از کیفیت پایین‌ تری باشد، ممکن است به مرور کدر یا زنگ‌ زده شود. بهتر است شسته نشود و با دستمال خشک تمیز گردد.

دکمه فلزی

دکمه صدفی برای چه لباس‌هایی استفاده می‌شود؟

دکمه‌ های صدفی، براق و درخشان هستند و حس لوکس و رسمی ایجاد می‌کنند. معمولاً از پوسته طبیعی صدف ساخته می‌شوند و رنگ آن به‌ صورت طبیعی درخشش مرواریدی دارد. این نوع دکمه را بیشتر روی لباس‌ های زنانه مجلسی یا کت‌ های رسمی می‌بینیم. حساس‌ تر از بقیه جنس‌ هاست و باید در تماس با مواد شوینده قوی محافظت شود.

دکمه صدفی

دکمه چوبی چه کاربردی دارد؟

دکمه چوبی حس گرما و طبیعی بودن را منتقل می‌کند. رنگ و بافت آن اغلب با لباس‌ های زمستانی یا ژاکت هماهنگ است. چون در برابر رطوبت مقاومت کمی دارد، نباید در لباس‌ های قابل شست‌ وشوی مداوم استفاده شود. برای پالتو، ژاکت، یا لباس‌ های سبک بوهمی انتخاب مناسبی است.

دکمه چوبی

دکمه پارچه‌ ای یا روکش‌ دار

وقتی طراح می‌ خواهد هماهنگی کامل بین دکمه و پارچه لباس ایجاد کند، از دکمه‌ های پارچه‌ ای استفاده می‌کند. این نوع دکمه ظاهری نرم و یکدست دارد و برای مانتوهای رسمی یا کت‌ های زنانه بسیار زیباست. اما تمیزکردن آن سخت‌ تر است چون سطح پارچه‌ ای سریع‌ تر لک می‌شود یا تغییر رنگ می‌دهد. از این دکمه ها در مانتو شلوارهای اداری نیز استفاده میشود.

دکمه روکش دار یا پارچه ای

با توجه به بودجه تولید ، کدام جنس دکمه به‌صرفه‌ تر است؟

پلاستیکی همیشه ارزان‌ ترین گزینه است و برای لباس‌ های استفاده روزانه منطقی‌ ترین انتخاب محسوب می‌شود. اگر هدف ماندگاری بالاتر یا جلوه رسمی‌ تر باشد، سرمایه‌ گذاری روی دکمه فلزی یا صدفی کاملاً توجیه دارد. برای تولید انبوه مانتو، معمولاً ترکیبی از دو نوع پلاستیکی و فلزی استفاده می‌شود تا توازن بین قیمت و کیفیت برقرار شود.

بیشتر بخوانید: 30 مدل جدید و شیک مانتو

جنس دکمه‌ های نیمه‌ خاص (تزئینی یا محدود در تولید)

در میانهٔ دنیای انبوه‌ سازی و طراحی هنری، گروهی از دکمه‌ ها قرار دارند که نه صنعتی‌اند و نه صرفاً تزئینی. به آن‌ها «نیمه‌خاص» گفته می‌شود؛ چون تولیدشان محدود و کاربردشان بیشتر برای ارزش‌گذاری طراحی و تفاوت ظاهری لباس است. این دکمه‌ها معمولاً در لباس‌ های دست‌ دوز، مانتوهای مجلسی، کت‌ های خاص یا مجموعه‌ های محدود استفاده می‌شوند.

ترکیب مواد طبیعی با رزین‌ های مقاوم یا پرداخت‌ های نیمه‌ دستی باعث می‌ شود ظاهر هر دکمه منحصربه‌ فرد باشد. در ادامه مهم‌ ترین انواع این گروه معرفی شده‌اند:

دکمه رزینی (Resin / Epoxy)

از ترکیب رزین شفاف با رنگ‌دانه یا پودر فلز ساخته می‌شود. ظاهر آن مجلل‌تر از پلاستیک و درخشان‌تر از شاخ طبیعی است. در لباس‌های مجلسی یا مانتوی طراحی‌شده به جهت حفظ شفافیت و مقاومت حرارتی استفاده می‌شود.

دکمه شاخ یا استخوان طبیعی (Horn / Bone)

گرم، سنگین و کاملاً طبیعی. هر دکمه طرح و رگهٔ مخصوص خود را دارد. معمولاً در کت‌های دست‌دوز، پالتوهای خاص و لباس‌های کلاسیک به‌کار می‌رود. نسبت به رطوبت حساس است، اما جلوهٔ لوکس و اصیل ایجاد می‌کند.

دکمه صمغ فشرده (Urea Formaldehyde)

جنس فشرده، براق و مقاوم در برابر حرارت. رایج‌ترین ماده در دکمه‌های پیراهن مردانهٔ باکیفیت است. سطح آن حس سنگ طبیعی می‌دهد اما وزن سبک دارد.

دکمه شیشه‌ ای (Glass)

زیبا ولی شکننده. استفاده‌ اش محدود به لباس‌ های مجلسی یا تزئینی است. اغلب در ترکیب با پارچه‌ های مات برای ایجاد تضاد بصری استفاده می‌شود.

دکمه سرامیکی (Ceramic)

خاص‌ ترین نوع در این گروه. ساخت‌دستی و معمولاً لعاب‌ دار است. در پوشاک سنتی، هنری یا لباس‌ های نمایشی کاربرد دارد. هر قطعه سطح و رنگ متفاوت دارد و بیشتر جنبهٔ بصری دارد تا عملکردی.

بیشتر بخوانید:  تعمیر زیپ شلوار با ساده ترین روش ها

جنس‌ دکمه خاص یا تخصصی (کارکردی و صنعتی)

در دنیای تولید صنعتی، نقش دکمه از عنصر تزئینی فراتر می‌رود و به قطعه‌ ای عملکردی تبدیل می‌شود. این گروه از دکمه‌ ها برای دوام بالا، مقاومت در برابر رطوبت، فشار یا سایش طراحی می‌شوند. در لباس‌ های کارگاهی، ورزشی، ایمنی و تجهیزات نظامی، دکمه باید تاب‌ آوری، سرعت عملکرد و اطمینان مکانیکی داشته باشد نه صرفاً ظاهر زیبا. به همین دلیل جنس‌ هایی مانند نایلون، رابر، سیلیکون یا آلیاژهای نظامی در این بخش به‌کار می‌روند و ساخت آن‌ ها بیشتر بر مبنای عملکرد مهندسی‌شده است تا فرم ظاهری. شناخت این مواد کمک می‌کند تا طراح یا تولیدکننده بتواند بین ظاهر متعارف و عملکرد صنعتی، انتخابی دقیق و کاربردی داشته باشد.

 نایلون (Nylon)

جنس سبک، مقاوم در برابر پارگی و خوردگی. اغلب در لباس‌ های کارگاهی، فرم اداری مهندسان و یونیفرم‌ هایی که نیاز به انعطاف زیاد دارند به‌کار می‌رود. شست‌ وشوی مداوم به آن آسیبی نمی‌ زند و رنگ خود را حفظ می‌کند.

رابر و سیلیکون (Rubber & Silicone)

دکمه‌ های نرم با خاصیت ضدآب و ضدلغزش. کاربرد آنها بیشتر در لباس‌ های ورزشی، ضدآب یا بارانی است. در طراحی پوشاک کودکان هم محبوب‌ اند چون ایمن، بی‌صدا و راحت برای استفاده‌ اند.

آلیاژهای نظامی یا صنعتی (Gunmetal / Alloys)

فلزات سنگین با پوشش ضدزنگ و مقاومت بالا. برای لباس‌های یونیفرم، کاپشن‌های نظامی و تجهیزات پولیس استفاده می‌شود. این نوع دکمه‌ ها اغلب دارای برجستگی یا نشان برجسته‌اند و با پرچ تنظیم می‌شوند، نه با نخ.

دکمه های پلیمری مهندسی‌ شده (Technical Polymer)

ترکیب رزین‌ های خاص با الیاف فشرده برای ایجاد دکمه‌ های سبک و فوق‌ مقاوم. کاربرد در پوشاک فضای باز (Outdoor) و تجهیزات ایمنی دارد. سطح این دکمه‌ ها اغلب مات و ضدخش است.

 دکمه‌ های ترکیبی (Hybrid)

جنس‌ های چندلایه که از ترکیب دو یا چند ماده ساخته می‌ شوند (مثلاً فلز + رزین یا پلاستیک + فیبر). در کت‌های بادگیر، لباس‌ های بارانی و فرم‌ های نظامی دیده می‌شود. مزیت اصلی آن‌ها وزن کم در کنار استحکام بالاست.

دکمه بامبو (Fiber Wood / Bamboo)

جنس نوظهور در طراحی پایدار (Sustainable Design). در برندهای محیط‌ زیستی و پوشاک سبز استفاده می‌شود؛ سبک، مقاوم و زیست‌ تخریب‌پذیر. گرچه صنعتی به نظر نمی‌ رسد، ولی در دستهٔ مواد خاص و کاربردی قرار می‌گیرد.

انواع مدل دکمه لباس

مدل دکمه تنها به جنس محدود نیست؛ ساختار آن‌ هم تعیین‌ کننده است.مدل دکمه تعیین می‌کند چطور روی لباس نصب می‌شود و چگونه عمل می‌کند.

در طراحی لباس، دکمه‌ ها از نظر شکل، نحوه دوخت و نوع اتصال به چند گروه اصلی تقسیم می‌شوند.

دکمه دو حفره‌ ای یا دو سوراخ (Two-Hole Button)

ساده‌ترین مدل، با دو سوراخ مرکزی برای عبور نخ. رایج در پیراهن و بلوز زنانه. نصب سریع و مناسب برای پارچه‌ های سبک.

دکمه چهار حفره‌ای یا چهار سوراخ (Four-Hole Button)

محکم‌ تر از نوع دو حفره‌ ای و رایج‌ ترین مدل در کت و مانتو. نخ در دو مسیر متقاطع دوخته می‌شود تا استحکام و فرم‌ دهی بهتری ایجاد کند.

 دکمه ریلی یا کشویی (Slide / Toggle Button)

به‌صورت میله یا قطعهٔ بلند ساخته می‌شود که داخل حلقه یا بند قرار می‌گیرد. در پالتو، بارانی یا لباس‌های زمستانی کلاسیک استفاده می‌شود.

دکمه ریلی یا کشویی

دکمه پایه‌ دار (Shank Button)

پشت دکمه یک پایه فلزی یا پلاستیکی دارد و نخ از آن عبور می‌کند. برای پارچه‌ های ضخیم مثل فاستونی، پالتو و پالتوی زنانه مناسب است چون سطح آن روی پارچه نمی‌خوابد.

دکمه فشاری یا دکمه قابلمه ای(Snap Button)

از دو جزء نر و ماده تشکیل می‌شود که با فشار بسته و با کشش باز می‌شود. در لباس‌ های اسپرت، کاپشن ، لباس های کودکانه و صنعتی بیشترین کاربرد را دارد. سرعت بسته‌ شدن آن مزیت اصلی‌ اش است.

دکمه فشاری یا قابمله ای

دکمه میخی (Tack Button)

معمولاً فلزی است و در شلوار جین و لباس‌های کار استفاده می‌شود. بخش نر و ماده با پرچ یا میخ به پارچه متصل می‌شوند، بدون نیاز به دوخت.

دکمه مغناطیسی یا مگنتی (Magnetic Button)

دارای آهنربای داخلی است و بدون فشار مکانیکی باز و بسته می‌شود. در کیف، کت‌ های مدرن و مانتوهای شهری به‌کار می‌رود. ظاهر تمیز و کاربری سریع دارد اما برای شست‌ وشوی زیاد مناسب نیست.

دکمه مگنتی یا مغناطیسی

دکمه حلقه‌ ای (Loop Button)

به‌جای سوراخ، از یک حلقه پارچه‌ ای یا چرمی برای بستن استفاده می‌کند. در کت‌ های سنتی، مانتوهای هنری و پوشاک زمستانی دیده می‌شود. حس دست‌ ساز و اصیل دارد.

دکمه تزئینی (Decorative Button)

عملکرد واقعی ندارد و فقط برای زیبایی دوخته می‌شود. معمولاً در لباس‌های رسمی زنانه، کت‌دامن یا پوشاک فرم برای تأکید بصری استفاده می‌شود.

دکمه تزئینی نگین دار

دکمه مخفی (Hidden Button)

در زیر لایهٔ رویی لباس قرار می‌گیرد تا نمای مدرن و تمیز ایجاد کند. در کت‌ های رسمی و مانتوهای فنی کاربرد دارد، مخصوصاً جایی که سادگی و نظم اهمیت دارد.

میتوان از دکمه فشاری بعنوان دکمه میخی نیز استفاده کرد.

 دکمه گیره‌ ای یا کلیپسی (Clip Button)

با گیره یا ضامن فلزی بسته می‌شود. در یونیفرم یا لباس کاربری سریع کاربرد دارد. دوام بالا دارد اما برای طراحی‌های ظریف مناسب نیست.

دکمه طنابی یا قفلی (Toggle / Rope Button)

ترکیب بند و قفل چوبی یا پلاستیکی برای بستن. در طراحی‌ های الهام‌ گرفته از پوشاک پشمی انگلیسی (Duffel Coat) دیده می‌شود و حس سنتی و پایدار ایجاد می‌کند.

دکمه سردست (Cufflink)

دکمه سردست وسیله‌ای تزئینی و کاربردی برای بستن سرآستین پیراهن‌های مردانه رسمی است که به‌جای دکمه‌های معمولی از پشت آستین عبور می‌کند و با مکانیزم قفل شونده بسته می‌شود. افزایش رسمیت استایل بدون نیاز به تغییر ساختار لباس؛ قابلیت شخصی‌سازی بالا (لوگو، سنگ، رنگ متال).

دکمه سردست

چگونه دکمه مناسب را برای لباس انتخاب کنیم؟

انتخاب دکمه فقط تصمیمی تزئینی نیست؛ هماهنگی میان جنس پارچه، فرم لباس و کاربرد نهایی را تعیین می‌کند.

دکمه مناسب برای لباس مجلسی زنانه

تمرکز روی زیبایی، ظرافت درخشش، جنس صدفی یا رزینی براق. معیارها: ظرافت، لطافت، هم‌ خوانی رنگ با پارچه و تور.

دکمه مناسب برای لباس فرم اداری

تمرکز روی دوام، نظم ظاهری، و رنگ‌ های خنثی. جنس‌ های فلزی مات یا رزین فشرده با سطح صاف مناسب‌ اند.

دکمه مناسب برای لباس کار و صنعتی

اینجا اولویت با مقاومت مکانیکی و شست‌ وشوی مکرر است. دکمه‌ های فشاری فلزی، میخی یا پلاستیک فشرده بهترینند.

دقت در انتخاب دکمه فقط جزئی از نگاه حرفه‌ ای به دوخت است.

در طاعتی، همین دقت در همه مراحل تولید لباس فرم ادامه دارد؛

از طراحی الگو تا انتخاب پارچه و اجرای نهایی. برای اطلاعات بیشتر و دسته بندی محصولات به صفحه اصلی طاعتی مراجعه کنید.

گنجینه‌ای از بهترین‌های طاعتی

• مانتو شلوار اداری
• کت و شلوار زنانه
• کت و شلوار مردانه
• مقنعه اداری
• جلیقه
• شومیز
• کلاه مهمانداری
• لباس کار

-10%ویژه

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

مانتو شلوار اداری | مدل پارامیس | دیپلمات بزیاق ترک | کد 1090

نمره 4.00 از 5

43,950,000 ریال

انتخاب گزینه ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

-10%ویژه

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

مانتو شلوار اداری | مدل آمیتیس | کد1082

نمره 4.57 از 5

43,950,000 ریال

انتخاب گزینه ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

-10%ویژه

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

مانتو شلوار اداری سایز بزرگ زنانه| مدل آسمان | کد 1075

نمره 5.00 از 5

43,950,000 ریال

انتخاب گزینه ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

-13%ویژه

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

مانتو شلوار اداری | مدل النا | کد 1078

نمره 4.00 از 5

34,950,000 ریال

انتخاب گزینه ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

-10%ویژه

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

مانتو شلوار اداری | مدل فروزش | کد 1087

نمره 4.25 از 5

43,950,000 ریال

انتخاب گزینه ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

-10%ویژه

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

مانتو شلوار اداری | مدل پردیس | کد 1081

نمره 3.50 از 5

43,950,000 ریال

انتخاب گزینه ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

-10%ویژه

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

مانتو شلوار اداری | مدل نازبانو | ویگاس ترک | کد 1083

نمره 4.60 از 5

43,950,000 ریال

انتخاب گزینه ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

-9%ویژه

مقایسه

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

مانتو شلوار اداری خنک | مدل شیوا | ویگاس ترک | کد 1088

نمره 5.00 از 5

50,950,000 ریال

انتخاب گزینه ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده همه محصولات

سوالات متداول درباره انواع دکمه لباس

تفاوت دکمه دو حفره‌ ای و چهارسوراخ در چیست؟

دکمه دوحفره‌ ای برای پارچه‌های نازک‌تر به‌کار می‌رود و سریع‌تر دوخته می‌شود،

اما چهارسوراخ استحکام بالاتری دارد و برای کت، مانتو و لباس‌های رسمی مناسب‌تر است.

کدام دکمه برای دوخت مانتو اداری مناسبتر است؟

برای مانتو اداری معمولاً دکمه پایه‌دار رزینی یا فلزی مات مناسب‌تر است؛ ظاهر رسمی‌تری دارد، در اثر استفاده روزانه تغییر شکل نمی‌دهد و باعث کشش یا چروک در جلوی لباس نمی‌شود.

دکمه فشاری (فشاری یا پرِسی) برای چه لباسی مناسب است؟

برای لباس‌ هایی که زیاد باز و بسته می‌شوند؛ مثل لباس کودک، اسپرت یا کار.

در لباس رسمی فقط در بخش‌ های مخفی و داخلی استفاده می‌شود.

از دکمه پایه دار در دوخت چه لباس هایی استفاده میشود؟

دکمه پایه‌ دار بیشتر برای لباس‌ های رسمی مثل مانتو، کت و پالتو استفاده می‌شود، چون ظاهر مرتبی به لباس می‌ دهد و از کشیده شدن پارچه جلوگیری می‌کند.

چطور رنگ مناسب دکمه را برای لباس تشخیص دهیم؟

رنگ دکمه باید با رنگ پارچه حداکثر یک تون اختلاف داشته باشد تا هماهنگ و رسمی به‌نظر برسد. برای لباس‌های اداری یا رسمی، دکمه کمی تیره‌تر از پارچه انتخاب می‌شود تا حس نظم و دقت بدهد، اما تضاد زیاد (مثل دکمه روشن روی پارچه تیره) ظاهر را ارزان و غیرحرفه‌ای نشان می‌دهد.